Raksha Bandhan 2023 : આ વખતે અધિક માસના કારણે રક્ષાબંધન સહિતના અનેક તહેવારો અને ઉપવાસ વિલંબિત થશે. હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ, દર 3 વર્ષ પછી અધિકામાસ આવે છે, જેના કારણે એક મહિનો વધે છે.
16મી ઓગસ્ટથી અધિકામાસ સમાપ્ત થશે, ત્યારબાદ ઉપવાસ અને તહેવારો શરૂ થશે. અધિકામાસની સમાપ્તિ પછી, નાગ પંચમી અને પછી રક્ષાબંધનનો તહેવાર પ્રથમ ઉજવવામાં આવશે.
હિંદુ ધર્મમાં રક્ષાબંધનના તહેવારનું વિશેષ મહત્ત્વ છે. રક્ષાબંધનનો તહેવાર દેશભરમાં ભાઈ-બહેન વચ્ચેના પરસ્પર પ્રેમના રૂપમાં ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. રક્ષાબંધન પર બહેનો તેમના ભાઈઓના કાંડા પર રાખડી બાંધે છે અને તેમના લાંબા આયુષ્ય અને સુખ અને સમૃદ્ધિ માટે ભગવાનને પ્રાર્થના કરે છે.રક્ષાબંધન પર બહેનો તેમના ભાઈઓના કપાળ પર તિલક લગાવીને આરતી કરે છે અને તેમને મીઠાઈ ખવડાવે છે. બદલામાં ભાઈ બહેનને તેના જીવનમાં આવનારી દરેક મુશ્કેલીથી બચાવવાની પ્રતિજ્ઞા લે છે અને ભેટ પણ આપે છે.
રક્ષાબંધનનો તહેવાર શ્રાવણ પૂર્ણિમાની તિથિ પર ઉજવવામાં આવે છે, પણ આ વર્ષે શ્રાવણ પૂર્ણિમાની તિથિ બે દિવસ એટલે કે 30 અને 31 ઓગષ્ટે આવી રહી છે.આથી બહેનો મૂંઝવણમાં મુકાઈ ગઈ છે કે આ બે માંથી જ્યાં દિવસે અને ક્યાં સમયે ભાઈના હાથે રાખડી બાંધવી યોગ્ય રહેશે?
રક્ષાબંધન 30 ઓગષ્ટે ઉજવવી કે 31 ઓગષ્ટે?
વૈદિક કેલેન્ડર અનુસાર આ વર્ષે શ્રાવણ મહિનાની પૂર્ણિમા તિથિ 30 ઓગષ્ટ 2023ના રોજ સવારે 11 વાગ્યાથી શરૂ થશે, જ્યારે શ્રાવણ પૂર્ણિમા તિથિ 31 ઓગસ્ટના રોજ સવારે 07:07 વાગ્યે સમાપ્ત થશે.
પૂર્ણિમાની તિથિ બે દિવસની હોવાથી આ વખતે રક્ષાબંધનનો તહેવાર 2 દિવસ ઉજવાશે. જો કે રક્ષાબંધન પર પણ ભદ્રાનો ઓછાયો રહેશે. આ વર્ષે ભદ્રાકાળને કારણે રક્ષાબંધનની તારીખને લઈને મતભેદ તેમજ દુવિધા ઉભી થઇ છે. બીજી મહત્ત્વની બાબત એ છે કે ભદ્રાકાળમાં રાખડી બાંધવામાં આવતી નથી.
રક્ષાબંધન પર ક્યાં સુધી રહેશે ભદ્રાનો ઓછાયો?
હિંદુ પંચાંગ અનુસાર 30 ઓગસ્ટે ભદ્રાકાળ સવારે 10.58 વાગ્યાથી શરૂ થશે, જે રાત્રે 9:03 સુધી રહેશે.
બીજી બાજું શ્રાવણ પૂર્ણિમાની તિથિ 31 ઓગસ્ટના રોજ સવારે 07.07 કલાકે પૂર્ણ થઇ જશે.
બહેન ભાઈને રાખડી ક્યારે બાંધી શકે?
બહેન તેના ભાઈને 30 ઓગષ્ટે સવારે ભદ્રાકાળ શરૂ થાય તે પહેલાં 10.58 વાગ્યા પહેલા રાખડી બાંધી શકે છે, ત્યારબાદ રાત્રે 9:03 સુધી રાખડી બાંધવી નહીં.
30 ઓગષ્ટે 3:03 પછી અને 31 ઓગસ્ટે સવારે 07:07 પહેલાં રાખડી બાંધી શકાય છે. 31 ઓગસ્ટે સવારે 07:07 પછી શ્રાવણ પૂર્ણિમા તિથિ પુરી થઇ જશે.